به نقل از «ایسنا»

غفلت از قفقاز برای ایران سهمگین خواهد بود

تاریخ انتشار: ۱۵ فروردین ۱۴۰۲ | کد خبر: ۳۷۴۵۳۸۰۸

درباره مقام و پایگاه ارمنستان در تاریخ ایران مطالب بسیاری نگاشته شده است. روشن‌ترین و برجسته‌ترین و مهم‌ترین مطلب در این باره، پیوندهای دیرین فرهنگی میان مردمان ارمنستان و ایران است؛ بخشی دیگر از این پیوندها در طول تاریخ بر بازرگانی میان این دو، اهمیت راه‌های بازرگانی و نیز مسائل دفاعی و استراتژیک بنا شده‌اند.

بیشتر بخوانید: اخباری که در وبسایت منتشر نمی‌شوند!

به گزارش ایسنا، روزنامه «اعتماد» نوشت: بسیار شایسته و مهم است که به‌طور منظم، با حساسیت و دوراندیشی به مسائل ارمنستان و ایران، به‌ویژه در حوزه امنیت ملی و مسائل ژئوپلیتیک بپردازیم، زیرا در این سالیان، رویکرد خارجی عمدتا ناکارآمد دولت ایران در حوزه قفقاز همواره این نگرانی را پیش می‌آورد که باز هم از آن غفلت کنیم و قافیه را به قدرت‌های منطقه‌ای و فرامنطقه‌ای ببازیم؛ در دوره کنونی که با آغاز جنگ در اوکراین، شاهد تلاش فراوان غرب برای تسلط بر قفقاز و ازجمله بر ارمنستان هستیم، اهمیت توجه به قفقاز و ارمنستان بسیار بیشتر است. 
در یک‌سال اخیر اتحادیه اروپا چندین نشست برگزار کرده تا «نیکول پاشینیان» و «الهام علی‌اف» را برای گشایش دالان زنگه‌زور به توافق برساند. درباره هدف‌های پنهان این تلاش‌ها تاکنون تحلیل‌هایی نوشته و منتشر شده است که ضمن پرداختن به برخی نکات مشترک آنها، به اوضاع کنونی ارمنستان و آینده‌اش نگاهی دوباره خواهم داشت.
 یکی از مسائلی که به ‌تازگی مطرح شده درخواست پارلمان اروپا از ارمنستان برای خروج از پیمان «امنیت گروهی» است؛ چنانچه این درخواست از سوی ایروان پذیرفته شود، خروج نیروهای حافظ صلح روسیه از ارمنستان را به ‌دنبال خواهد داشت. روشن است که یکی از نتایج این‌ کار در آینده، حتی اگر در کوتاه‌مدت رخ ندهد، حضور نظامی ناتو در قفقاز خواهد بود، به‌طور طبیعی زمینه‌های این حضور در آغاز با برگزاری رزمایش مشترک فراهم می‌شود؛ نگاهی به گسترشِ یارگیری ناتو پس از عضویت بسیاری از کشورهای بلوک شرق و جمهوری‌های سابقِ شوروی و رای تازه پارلمان‌های مجارستان و ترکیه به عضویت فنلاند در ناتو - و به ‌سود غرب - این دیدگاه را تقویت می‌کند.

برگزاری رزمایش مشترک نظامی در همه نقاط جهان امری طبیعی - به‌ویژه در بین کشورهای همسو- است، اما ساده‌انگارانه است که برگزاری چنین رزمایش‌هایی را در منطقه قفقاز و در گرجستان یا ارمنستان و... از نوع عادی و بی‌خطر برای کشورهای منطقه بدانیم و همان‌گونه که گفتیم مقدمه‌چینی برای حضور رسمی ناتو خواهد بود و فرجامِ جنگ اوکراین رسمیت این حضور را تایید یا رد خواهد کرد. تجربه سالیان گذشته درستی این مطلب و پیوند این‌ تحرکات را با تحول‌های سیاسی آینده در درون یا برونِ مرزهای برخی کشورها، به‌ویژه در بخش‌های خاوری اروپا، نشان داده است. رزمایش‌هایی از این دست در قفقاز - که گاه ترکیه و باکو برگزار می‌کنند - را با رزمایش‌های مشترک در اقیانوس هند، خاور دور یا اروپای خاوری نباید یکسان فرض کنیم؛ زیرا رزمایش‌ها در مناطق یاد شده یا در برخی مناطق دیگر جهان، معمولا اصول «رعایت فاصله حایل» و «دوری از تحریک‌پذیری» را همراه خود دارد. اما منطقه قفقاز چنین نیست؛ منطقه‌ای است با بافت پیچیده و درهم‌تنیده‌ای که امنیت ملی ایران - به عنوان قدرت منطقه - و روسیه - به عنوان یک قدرت جهانی - در آن مطرح است. از این‌رو از نگاه ژئوپلیتیکی، منطقه یاد شده اهمیت بسیار برای ایران و روسیه دارد. بی‌گمان فشار اروپا بر سران «ایروان» برای پذیرش تفاهم با «باکو» و تن دادن به درخواست‌های پارلمان اروپا، نقشه‌ای با همراهی ترکیه و اسراییل است که از یک طرف برای برآوردن منافع اقتصادی آنان و اجرای سیاست‌های امریکاست و از طرف دیگر برای آوردن فشار بر روسیه، تا اینکه یا جنگ پایان یابد یا روس‌ها به سوی شکست روند؛ زیرا از دیدِ من اروپا فریب این ایده و تحلیل را خورده که «روسیه با تهاجم به اوکراین درپی فروپاشی اتحادیه اروپاست.» که در جایی و طی یک مقاله تحلیلی بلند، به دلایل نادرستی این تحلیل پرداخته‌ام. اروپا خود در تله‌ای افتاده است که برخی اعضایش در همراهی با انگلیس و امریکا برپا کرده‌ و اوکراین را قربانی طمع‌ورزی خود کرده‌اند. 

در برهه کنونی، فرانسه تنها قدرت‌ سنتی اروپاست که در برابر مساله قفقاز موضعی محتاطانه گرفته. جایگاه تاریخی فرانسه در سیاست اتحادیه اروپا و پیشگامی‌اش که از گذشته تاکنون خواهان ارتش متحدِ مستقل و رویکردهای سیاسی مستقل برای اتحادیه بوده، لازمه این توجه است. به نظر می‌رسد تنها کشور از میان قدرت‌های جهانی که اکنون یا در آینده بتواند به تعدیل رویکردهای ویرانگرِ دیگر اعضای اروپا در قفقاز بپردازد، فرانسه است. اگرچه فرانسه اکنون درگیر اعتراضات سراسری است و همین سبب شده نتواند نقش پررنگی در مدیریت بحران‌های جهانی اخیر بازی کند، اما فرانسوی‌ها از یک‌ سو برای ماندن در راسِ هرم رهبری اروپا و برای اینکه قافیه را به آلمان نبازند، باید موضع خود را دور از انفعال کنونی بیان و بدان عمل کنند تا در مدیریت مناقشات جهانی نقش‌آفرین باشند و از سوی دیگر منافع اقتصادی فرانسه و روابط خوب‌شان با ارمنستان ایجاب می‌کند تا راهکاری برای جلوگیری از نفوذ و طمع‌ورزی اقتصادی انگلستان، اسراییل و ترکیه - به عنوان نماینده سنتی انگلیسی‌ها - در قفقاز، به‌ویژه در ارمنستان که بحرانی منطقه‌ای آفریده است بیابند؛ خاصه با درنظر گرفتن اینکه ترکیه هم درپی نفوذ بر بازار ارمنستان - و در پشتِ حضور اقتصادی، طبیعتا به‌ دنبال گسترش ایده «پان‌ترکیسم» - است.

فرانسه پس از آغاز جنگ اوکراین هم مواضع تند و رادیکال علیه روسیه نگرفت و با عنایت به این مطلب و رابطه نه چندان خوب‌ فرانسه و ترکیه، می‌توان حضور آنها را یک وزنه تعادل در مسائل قفقاز به‌ شمار آورد؛ در غیر این‌ صورت پایان این مناقشه‌، باتوجه به درگیری روس‌ها در میدان جنگ و رویکرد کنونی ایران، فعلا هیچ راهی ندارد مگر آنکه یکی از دو طرف غرب یا روسیه شکست را پذیرا باشد. 
بنا بر مطالبی که بدان پرداختیم، بار دیگر باید به اهمیت قفقاز - به‌ویژه ارمنستان - برای آینده ایران تاکید کرد. پس از توافق دو حکومت ایران و عربستان، اکنون که «علی‌اف» با پشتیبانی لندن، تل‌آویو و آنکارا بانگ جنگ برمی‌آورد یا ادعاهای دروغین و بزرگ‌تر از قواره‌اش درباره هویت ملی «ایران» و نیز «ایرانشهر» بر زبان می‌آورد، نوبت آن است تا از دیپلماسی مقتدرانه برای از بین رفتن تنش در قفقاز هم بهره برد. حکومت ایران نباید تنها در خواب توافق با عربستان بماند یا بر این ایده حتم داشته باشد که «روس‌ها اسب بازنده جنگند»، زیرا مساله اصلی مساله امنیت ملی ایران است و هرگونه غفلت یا تکرار اشتباهات گذشته، نتایج ویرانگری برای ما - و به‌طور طبیعی مردم ارمنستان - و حضور بازیگرانی بیشتر در قفقاز را درپی خواهد داشت. 

شایسته یادآوری است که حضور اقتصادی ایران در بازار ارمنستان باید حفظ و گسترده شود، زیرا افزون بر منافع اقتصادی، با توجه به استقبال ایرانیان و ارمنیان از کالاهای یکدیگر، از پیوندهای فرهنگی دو کشور نیز پاسداری خواهد کرد. از این‌رو باید با دقت در رصد مسائل مربوط به منطقه، با یک رویکرد سیاسی مستقل، خردورزانه و قاطع که منافع ملی را برآورده کند، از پیامدهای امنیتی تنش در قفقاز جلوگیری کنیم.

انتهای پیام

منبع: ایسنا

کلیدواژه: ايران ارمنستان جمهوري آذربايجان باکو منطقه قفقاز ايران خاورميانه لبنان جمهوري آذربايجان ماه رمضان نوروز گردشگري ماسوله ايران خاورميانه لبنان جمهوري آذربايجان رزمایش ها منطقه ای

درخواست حذف خبر:

«خبربان» یک خبرخوان هوشمند و خودکار است و این خبر را به‌طور اتوماتیک از وبسایت www.isna.ir دریافت کرده‌است، لذا منبع این خبر، وبسایت «ایسنا» بوده و سایت «خبربان» مسئولیتی در قبال محتوای آن ندارد. چنانچه درخواست حذف این خبر را دارید، کد ۳۷۴۵۳۸۰۸ را به همراه موضوع به شماره ۱۰۰۰۱۵۷۰ پیامک فرمایید. لطفاً در صورتی‌که در مورد این خبر، نظر یا سئوالی دارید، با منبع خبر (اینجا) ارتباط برقرار نمایید.

با استناد به ماده ۷۴ قانون تجارت الکترونیک مصوب ۱۳۸۲/۱۰/۱۷ مجلس شورای اسلامی و با عنایت به اینکه سایت «خبربان» مصداق بستر مبادلات الکترونیکی متنی، صوتی و تصویر است، مسئولیت نقض حقوق تصریح شده مولفان در قانون فوق از قبیل تکثیر، اجرا و توزیع و یا هر گونه محتوی خلاف قوانین کشور ایران بر عهده منبع خبر و کاربران است.

خبر بعدی:

نقش سازنده سپاه در امنیت پایدار منطقه و مبارزه با تروریسم

وزیر امور خارجه کشورمان با اشاره به نقش سازنده سپاه پاسداران در کمک به امنیت پایدار در منطقه و مبارزه با تروریسم، خواستار توجه اتحادیه اروپا در احترام به نیروهای مسلح جمهوری اسلامی ایران در چارچوب حقوق بین‌الملل شد. - اخبار بین الملل -

به گزارش خبرگزاری تسنیم، امیرعبداللهیان ضمن تاکید بر لزوم پایان دادن هر چه سریع‌تر به نسل‌کشی و جنایات رژیم اسرائیل در جنگ علیه غزه، تحرک جدی منطقه‌ای و بین المللی با نقش آفرینی واقعی سازمان ملل با در نظر گرفتن خواسته ها و آمال بحق فلسطین را مورد تاکید قرار داد.

وزیر امور خارجه کشورمان با اشاره به نقش سازنده سپاه پاسداران در کمک به امنیت پایدار در منطقه و مبارزه با تروریسم، خواستار توجه اتحادیه اروپا در احترام به نیروهای مسلح جمهوری اسلامی ایران در چارچوب حقوق بین الملل شد. 

امیرعبداللهیان اقدام نظامی ایران در پاسخ به حمله رژیم اسرائیل به سفارت ایران در دمشق را در چارچوب دفاع مشروع خواند.

رئیس دستگاه دیپلماسی کشورمان از تداوم گفتگو میان اتحادیه اروپا و ایران در راستای پیشبرد همکاری های فیمابین استقبال کرد. 

وزیر امور خارجه جمهوری اسلامی ایران در پاسخ به بورل، با یادآوری تلاش های صورت گرفته و گام های مثبت کشورمان در دیپلماسی لغو تحریم‌ها، به زیاده خواهی برخی طرف های مقابل در مذاکرات اشاره کرد و افزود: همکاری آژانس و ایران در مسیر خوب قرار دارد و ما از سفر رافائل گروسی مدیر کل آژانس بین المللی انرژی اتمی به ایران استقبال می کنیم.

 مسئول امور خارجی و سیاست امنیتی اتحادیه اروپا نیز در این گفتگوی تلفنی،‌ با تاکید بر این که اتحادیه اروپا خواهان تنش با جمهوری اسلامی ایران نیست، از اقدامات سازنده و گام های مثبت، همزمان با تداوم رایزنی های دیپلماتیک میان جمهوری اسلامی ایران و اتحادیه اروپا استقبال کرد. 

جوزپ بورل با اشاره به مطالبات گسترده بین المللی برای دستیابی هر چه سریعتر به آتش بس در جنگ غزه و تبادل اسرا، خواستار تمرکز همه طرف ها برای دستیابی به صلح و ثبات پایدار از طریق تشکیل کشور مستقل فلسطینی شد.

مسئول امور خارجی اتحادیه اروپا همچنین از نقش مثبت ایران در کاهش تنش ها و بازگرداندن صلح و ثبات به منطقه استقبال کرد.

بورل: نشانه‌های یک جنگ جهانی دوباره ظاهر شده استگفت‌و‌گوی تلفنی امیرعبداللهیان با وزیر امور خارجه قطرتبریک امیرعبداللهیان به وزیر خارجه آفریقای جنوبی

انتهای پیام/